วิธีการอ่านเบอร์ตลับลูกปืน
ตลับลูกปืนเป็นอุปกรณ์สำคัญในการรองรับแรงเสียดทานระหว่างชิ้นส่วนกลไกต่างๆ เบอร์ตลับลูกปืนบอกถึงประเภทและขนาดของตลับลูกปืน รวมถึงลักษณะของฝาปิด
และค่าช่องว่างภายในของตลับลูกปืน การเรียนรู้วิธีการอ่านเบอร์ตลับลูกปืนจะช่วยให้สามารถเลือกตลับลูกปืนที่เหมาะสมกับการใช้งานได้
โครงสร้างของเบอร์ตลับลูกปืน
เบอร์ตลับลูกปืนโดยทั่วไปประกอบด้วย 2 ส่วน ได้แก่
- ส่วนหลัก ประกอบด้วยตัวเลข 3 - 5 หลัก เพื่อบอกถึงประเภทและขนาดของตลับลูกปืน
- ส่วนต่อท้าย ประกอบด้วยตัวอักษรและตัวเลข เพื่อบ่งบอกลักษณะของฝาปิด และค่าช่องว่างภายในของตลับลูกปืน
ส่วนหลักของเบอร์ตลับลูกปืนประกอบด้วยตัวเลข 3 - 5 หลัก ดังนี้
ตัวเลขหลักแรก บอกถึงชนิดของตลับลูกปืน โดยตัวเลข 6 หมายถึง ตลับลูกปืนเม็ดกลมร่องลึก (Deep Groove Ball Bearing) ซึ่งเป็นตลับลูกปืนชนิดที่พบได้ทั่วไป
ตัวเลขหลักที่สอง บอกถึงเส้นผ่านศูนย์กลางของวงใน (Inner Diameter) ของตลับลูกปืน
ตัวเลขหลักที่สาม บอกถึงเส้นผ่านศูนย์กลางของวงนอก (Outer Diameter) ของตลับลูกปืน
ตัวเลขหลักที่สี่และห้า (สำหรับเบอร์ตลับลูกปืนที่มี 5 หลัก) บอกถึงความกว้างของตลับลูกปืน
ส่วนต่อท้ายของเบอร์ตลับลูกปืนประกอบด้วยตัวอักษรและตัวเลข ดังนี้
ตัวอักษร บ่งบอกลักษณะของฝาปิด
ตัวเลข บ่งบอกค่าช่องว่างภายในของตลับลูกปืน
รหัสตัวแรกจะบอกถึงชนิดของตลับลูกปืน
รหัส | ชนิดของตลับลูกปืน |
0 | ตลับลูกปืนเม็ดกลมสัมผัสเชิงมุม สองแถว ( DOULE ROW ANGULAR CONTACT BALL BEARINGS ) |
1 | ตลับลูกปืนเม็ดกลมปรับปนวได้เอง ( SELF-ALIGNING BALL BEARINGS ) |
2 | ตลับลูกปืนเม็ดโค้งสองแถวและตลับลูกปืนกันรุนเม็ดโค้ง ( SPHERICAL ROLLER BEARING AND SPHERICAL ROLLER THRUST BEARING ) |
3 | ตลับลูกปืนเม็ดเรียว ( TAPER ROLLER BEARINGS ) |
4 | ตลับลูกปืนเม็ดกลมร่องลึก สอบแถว ( DOUBLE ROW DEEP GROOVE BALL BEARINGS ) |
5 | ตลับลูกปืนกันรุนเม็ดกลม ( THRUST BALL BEARINGS ) |
6 | ตลับลูกปืนเม็ดกลมร่องลึก ( DEEP GROOVE BALL BEARINGS ) |
7 | ตลับลูกปืนเม็ดกลมสัมผัสเชิงมุม แถวเดียว ( SINGLE ROW ANGULAR CONTACT BALL BEARINGS ) |
8 | ตลับลูกปืนกันรุนเม็ดทรงกระบอก ( CYLINDRICAL ROLLER THRUST BEARINGS ) |
N | ตลับลูกปืนเม็ดทรงกระบอก ( CYLINDRICAL ROLLER BEARINGS ) |
QJ | ตลับลูกปืนเม็ดกลมสัมผัสสี่จุด ( FOUR-POINT CONTACT BALL BEARINGS ) |
C | ตลับลูกปืนเม็ดโค้งแถวเดียว คาร์บ ( CARB TOROIDAL ROLLER BEARINGS ) |
ตัวอย่าง การเช็ครหัสตลับลูกปืนคือ รหัสตลับลูกปืน 6300 ตัวเลขแรกคือ 6 จึงบอกได้ว่าเป็นตลับลูกปืนเม็ดกลมร่องลึก ( DEEP GROOVE BALL BEARINGS )
วิธีการหาค่าเส้นผ่านศูนย์กลางของวงในตลับลูกปืน
1.ตรวจสอบรหัสตลับลูกปืน
รหัสตลับลูกปืนโดยทั่วไปจะประกอบด้วย 3 ส่วนหลักๆ คือ
- รหัสประเภทตลับลูกปืน
- รหัสขนาดตลับลูกปืน
- รหัสที่ต่อท้าย (Suffix)
สำหรับรหัสขนาดตลับลูกปืน จะเป็นตัวเลข 2 ตัว แสดงถึงเส้นผ่านศูนย์กลางของวงในตลับลูกปืน หน่วยเป็นมิลลิเมตร
เมื่อ d >=10 mm และ d < 20mm ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางอยู่ระหว่าง 10-20 mm
- ตลับลูกปืนที่ลงท้ายด้วย 00 หมายถึง 10 mm
- ตลับลูกปืนที่ลงท้ายด้วย 01 หมายถึง 12 mm
- ตลับลูกปืนที่ลงท้ายด้วย 02 หมายถึง 15 mm
- ตลับลูกปืนที่ลงท้ายด้วย 03 หมายถึง 17 mm
เมื่อ d >= 20 mm และ d < 500 mm ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางอยู่ระหว่าง 20 mm - 500 mm
-ให้นำเลขท้ายสองตัว คูณด้วย 5 ได้เลย
ตัวอย่างเช่น 6306 จะมีเส้นผ่านศูนย์กลางเท่ากับ 30 mm ได้จากการนำ 6 x 5 = 30 นั่นเอง